Onderzoek

Direct naar:

Integriteitsonderzoek en duiding Juridische kwaliteit & vakmanschap Cultuuronderzoek behoorlijkheid & belangen macht & misbruik beleidsonderzoek

Caroline Raat heeft dik dertig jaar ervaring met het doen van onderzoek op wetenschappelijk niveau. Haar specialisatie is macht in en van organisaties. Dat onderzoek deed zij bij universiteiten, onder meer voor haar interdisciplinaire promotie in 2007 en bij het mede door haar aangestuurde Centrum voor Juridische Kwaliteit. Ook verzorgde zij diverse onderzoeksrapporten voor een grote internationale organisatie naar de Nederlandse overheid en werkt zij mee met gesubsidieerd onderzoek en advisering over rechtsstatelijk vakmanschap. 

Verder deed zij:

  • (intern) integriteitsonderzoek (misstanden, klachten)
  • Cultuuronderzoek
  • Beleidsonderzoek
  • Onderzoek naar macht en belangenverstrengeling
  • Juridisch (kwaliteits)onderzoek
  • Second opinions op onderzoeksrapporten van derden.

Caroline is aangesloten bij de Beroepsvereniging Onafhankelijke Onderzoekers, die zich middels haar waarden conformeert aan de Nederlandse gedragscode voor wetenschappelijke integriteit en de Europese gedragscode wetenschappelijke integriteit van ALLEA (Federatie van Europese Academies van wetenschappen en geesteswetenschappen).

Waarden onafhankelijk onderzoek

  • Onafhankelijkheid
  • Zorgvuldigheid
  • Verantwoordelijkheid
  • Transparantie
  • Rechtmatigheid
  • Professionaliteit

 Zij voldoet daarmee aan de ARVODI-regels voor onderzoek (Rijksinkoopregels) en de Gedragscode voor gerechtelijk deskundigen in civielrechtelijke en bestuursrechtelijke zaken.

Ga naar het disclosure statement

Wat u kunt verwachten

Caroline is een sterk autonome denker, die uitsluitend werkt op basis van wetenschappelijk erkende methoden. Daarbij stelt zij zich professioneel, onpartijdig, kritisch, maar ook empathisch op. Zij neemt alleen opdrachten aan waarvoor zij voldoende gekwalificeerd is. Bovendien neemt zij alleen opdrachten aan als onderzoek naar haar oordeel zinvol en rechtmatig is.

De opdrachtgever en andere betrokkenen worden zo veel mogelijk meegenomen in het proces van het onderzoek. Ook als dat niet strikt nodig is, wordt zo veel mogelijk aan hoor en wederhoor gedaan. Het concept van het rapport wordt ook voorgelegd om feitelijke onjuistheden te kunnen corrigeren. Caroline neemt wettelijke regels, zoals die over de bescherming van mensenrechten en persoonsgegevens, uiterst serieus.

Referenties

Integriteitsonderzoek

In de afgelopen jaren heeft Caroline met name een goede reputatie opgebouwd op het gebied van integriteitsonderzoek. Zij heeft onder meer meegedacht met de Handreiking van de Regeringscommissaris Seksueel Grensoverschrijdend Gedrag en Seksueel Geweld. Ook is zij gevraagd als auteur voor bekende tijdschriften op dit gebied, zoals het Tijdschrift voor Klachtrecht. Verder wordt zij regelmatig door de media over het onderwerp geïnterviewd over het onderwerp. 

In 2025 is Caroline als eerste in Nederland geregistreerd als gerechtsdeskundige op het gebied van integriteitsonderzoek.

Afbakening integriteitsonderzoek

Integriteit gaat over het naleven van geldende (professionele) morele normen, waarvan de ondergrens die in het recht zijn. Daarbij hoeft bij integriteitsschending niet alleen te worden gedacht aan corruptie, maar ook het schenden van interne codes. Onderzoek is vooral nodig in die gevallen waar sprake is van macht en machtsongelijkheid, zoals tussen overheid en burger, werkgever en werknemer of stagiair en leraar en student.  

Integriteitsnormen voor de overheid

  • Algemene  bepaling van de Grondwet: democratische rechtsstaat;
  • Misstanden volgens artikel 1 van de Wet bescherming klokkenluiders, waaronder de pogingen tot het verhullen daarvan;
  • Verdragsbepalingen inzake machtsmisbruik, corruptie, handel in invloed en transparant bestuur;
  • Bepalingen in de organieke wetten (Gemeentewet c.s.) rond nevenfuncties, incompatibiliteiten, verboden handelingen;
  • Bepalingen in de Algemene wet bestuursrecht en behoorlijk bestuur (ombudsrecht), met name verboden vooringenomenheid en belangenverstrengeling als bedoeld in artikel 2:4 van de Algemene wet bestuursrecht.

Second opinions grensoverschrijdend dan wel ongewenst gedrag:

  • Psychosociale arbeidsbelasting (PSA) volgens artikel 1, aanhef en onder 1 van de Arbeidsomstandighedenwet: blootstelling aan factoren in de arbeidssituatie die stress teweeg brengen, waaronder in ieder geval: a. agressie of geweld; b. direct of indirect onderscheid; c. pesten; d. seksuele intimidatie;
  • Verboden direct of indirect onderscheid of de opdracht daartoe volgens artikel 1 van de Algemene wet gelijke behandeling, op grond van godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht, nationaliteit, hetero- of homoseksuele gerichtheid of burgerlijke staat;
  • Verboden intimidatie volgens artikel 1a van de Algemene wet gelijke behandeling: enige vorm van verbaal, non-verbaal, of fysiek gedrag dat als doel of gevolg heeft dat de waardigheid van een persoon wordt aangetast, in het bijzonder wanneer een bedreigende, vijandige, beledigende, vernederende of kwetsende situatie.

Duidingsonderzoek, rechtmatigheid integriteitsonderzoek en advies maatschappelijke misstand

Caroline Raat wordt ook ingeschakeld om resultaten van integriteitsonderzoek of klachtonderzoek juridisch te duiden. Ook kan zij rapporteren of een integriteitsonderzoek op een rechtmatige manier heeft plaatsgehad. Daarnaast kan zij door haar specialistische kennis op dit gebied adviseren of een bepaalde melding op grond van de Wet bescherming klokkenluiders onder de scope van deze wet valt, en hoe hiermee moet worden omgegaan.

Onderzoek  juridische kwaliteit(szorg) en ambtelijk vakmanschap

Al vanaf 1997 publiceert Caroline over juridische kwaliteit van de overheid, op zowel juridisch als organisatiekundig gebied. Zij was de drijvende kracht achter het Centrum voor Juridische Kwaliteit aan de Universiteit Twente en gaf hierover colleges. Ook deed zij voor het centrum hiernaar opdrachtonderzoek.

In het verlengde hiervan ijvert Caroline voor versterking van rechtsstatelijk vakmanschap. Momenteel is zij lid van een projectteam dat gesubsidieerd onderzoek hiernaar doet. Daarbij wordt haar initiatief, Weetkundig, betrokken. Hiermee voert zij in opdracht van organisaties kennischecks uit op de parate juridisch kennis, onder meer op staats- en bestuursrecht, maar ook de AVG, Wet open overheid en Wet bescherming klokkenluiders.

weetkundig

Cultuuronderzoek

Caroline Raat is in 2007 gepromoveerd op onderzoek naar rechtsstatelijke organisatiecultuur. Sindsdien heeft zij op dit gebied niet stilgezeten en heeft zij zich verder hierin verdiept, onder meer in haar werk voor de Universiteit Twente. Caroline neemt de snelle wetenschappelijke ontwikkelingen op het gebied van cultuur en onderzoek ernaar mee in haar werk als docent en auteur, maar ook als onderzoeker. In 2025 verschijnt van haar hand hierover een boek. Caroline heeft onder meer meegedacht met de Staatscommissie Rechtsstaat op dit gebied, en geeft hierover opleidingen.

Onderzoek behoorlijk bestuur, waaronder belangen

Caroline Raat is al jarenlang redacteur en auteur bij Kluwer en Sdu op de onderwerpen behoorlijk bestuur, met een focus op het verbod op vooringenomenheid en belangenverstrengeling. Hierover heeft zij ook diverse boeken en veel artikelen op haar naam staan. Als ambtenaar en lid van diverse commissies heeft zij veel praktijkervaring met onderzoek en behandeling van klachten en bezwaren hierover. Bovendien werkt zij ook als gemachtigde voor burgers, journalisten en ngo’s op dit gebied. 

Onderzoek macht en machtmisbruik

Zowel vanuit juridisch, ethisch, rechtsfilosofisch als bestuurswetenschappelijk en sociologisch perspectief heeft Caroline veel wetenschappelijk en toegepast onderzoek gedaan naar het fenomeen macht in en van organisaties en het gebruik en mogelijk misbruik hiervan. Zij heeft hierover diverse boeken geschreven en zich (onder meer met een universitair certificaat in de psychologie) verdiept in de achtergronden, oorzaken en gevolgen van macht.

Beleidsonderzoek

Zowel binnen als buiten de universiteit heeft Caroline Raat gedoceerd en onderzoek gedaan naar de werking, legitimiteit en effectiviteit van ingezet beleid, bijvoorbeeld op het gebied van verzelfstandiging en open overheid. Zij neemt hierin haar brede bestuurskundige, sociologische en juridische kennis mee.

Deel deze pagina!